Τις προτάσεις της για την εφαρμογή μέτρων εξοικονόμησης ενέργειας στα κτίρια και την παροχή κατάλληλων κινήτρων προς τους πολίτες παρουσίασε η Greenpeace σε συνέντευξη τύπου που πραγματοποίησε σήμερα. Ο κτιριακός τομέας καταναλώνει το 1/3 περίπου των συνολικών ενεργειακών πόρων στη χώρα, συμβάλλοντας κατά 40% στις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα (CO2). Την ίδια στιγμή, σχεδιάζεται η δημιουργία νέων σταθμών λιθάνθρακα για να καλυφθούν οι αυξανόμενες και υπερβολικές ανάγκες σε ηλεκτρισμό, ενώ η νέα αύξηση της τιμής του πετρελαίου προκαλεί συζητήσεις και προβλήματα, αλλά κανένα μέτρο για την απεξάρτηση από αυτό.
Οι μέχρι σήμερα προσπάθειες εξοικονόμησης ενέργειας και εξορθολογισμού της ενεργειακής κατανάλωσης απέτυχαν γιατί δεν υπήρξε ένα σαφές, συνεκτικό και φιλόδοξο πρόγραμμα εξοικονόμησης ενέργειας εστιασμένο στον μεγαλύτερο καταναλωτή ενέργειας που δεν είναι άλλος από τα κτίρια. Οι δύο σημαντικότερες Κοινοτικές Οδηγίες, για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων και για την προώθηση εθνικών σχεδίων δράσης για την εξοικονόμηση, δεν εφαρμόζονται ακόμη στη χώρα μας, η οποία δεν έχει επίσης παρουσιάσει, ως όφειλε, ένα τέτοιο σχέδιο δράσης με τουλάχιστον 1% μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης ετησίως.
Σημειωτέον ότι οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ΑΠΕ) στον κτιριακό τομέα αντιμετωπίζονται ουσιαστικά ως μέτρο εξοικονόμησης ενέργειας, αφού η τοπική παραγωγή και κατανάλωση ενέργειας συνεπάγεται μειωμένες απώλειες στα δίκτυα διανομής ηλεκτρικής ενέργειας, απώλειες που αγγίζουν το 10% περίπου στη χώρα μας. Η παραγωγή ηλεκτρισμού από φωτοβολταϊκά, μικρές ανεμογεννήτριες και οικιακά συστήματα συμπαραγωγής ή η χρήση ηλιακών θερμοσιφώνων, συνεπάγονται, μεταξύ άλλων, και άμεση εξοικονόμηση αυτού του 10% της ενέργειας που σήμερα σπαταλιέται.
«Είναι προφανές πως η πιο καθαρή ενέργεια είναι αυτή που δεν καταναλώνουμε. Για να προχωρήσουν όμως οι πολίτες σε μέτρα εξοικονόμησης, χρειάζεται, πέραν της ενημέρωσης και η παροχή κινήτρων από την πολιτεία» δήλωσε ο Νίκος Χαραλαμπίδης, διευθυντής του ελληνικού γραφείου της Greenpeace.
Τα μέτρα που προτείνει η Greenpeace είναι:
§ Θωράκιση και βελτίωση του ισχύοντος θεσμικού πλαισίου με θέσπιση νέων κανονιστικών διατάξεων και άρση αντικινήτρων που σήμερα εμποδίζουν την απρόσκοπτη εφαρμογή καθαρών ενεργειακών τεχνολογιών στα κτίρια.
§ Υποχρεωτική εφαρμογή ορισμένων τεχνολογιών (π.χ. ηλιακών) σε νέα κτίρια και στο δημόσιο τομέα κατά το επιτυχημένο παράδειγμα άλλων χωρών (π.χ. Ισπανία, Πορτογαλία), κάτι που υιοθέτησε πρόσφατα (25-9-2007) και το Ευρωκοινοβούλιο.
§ Παροχή άμεσων ενισχύσεων για την αγορά και εγκατάσταση καθαρών ενεργειακών τεχνολογιών σε κτίρια.
§ Φορολογικές ελαφρύνσεις για τη διευκόλυνση της εγκατάστασης καθαρών ενεργειακών τεχνολογιών σε κτίρια.
§ Έμμεσα μέτρα ενίσχυσης της πράσινης κιλοβατώρας (θερμικής ή ηλεκτρικής) που παράγεται ή εξοικονομείται από καθαρές ενεργειακές τεχνολογίες.
§ Διερεύνηση εισαγωγής των λεγόμενων ?λευκών πιστοποιητικών? για την έμμεση προώθηση τεχνολογιών που εξοικονομούν ενέργεια.
§ Εισαγωγή της χρονοχρέωσης στην τιμολόγηση της ηλεκτρικής ενέργειας προκειμένου να αποφευχθεί η σπατάλη τις ώρες αιχμής.
§ Διευκόλυνση της παροχής ενεργειακών υπηρεσιών από ιδιωτικούς και δημόσιους φορείς προς τους πολίτες.
Ειδικά, ο ευρύτερος δημόσιος τομέας μπορεί να έχει υποδειγματικό ρόλο στην προώθηση της εξοικονόμησης και την ορθολογική χρήση της ενέργειας στον κτιριακό τομέα αφού τα κτίρια του δημόσιου και ευρύτερου δημόσιου τομέα είναι περίπου 200.000 και αντιπροσωπεύουν το 5% του τριτογενή τομέα.
Σύμφωνα με σχετική μελέτη του Κέντρου Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΚΑΠΕ), εκτιμάται ότι, οι ετήσιες ενεργειακές δαπάνες των δημόσιων κτιρίων ξεπερνούν τα 450 εκατ.€. Η ίδια μελέτη έδειξε ότι:
- Η μέση ετήσια εξοικονόμηση ενέργειας η οποία μπορεί να επιτευχθεί ?ε οικονομικά αποδοτικό κόστος (?ε εφαρμογή προδιαγραφών εξοικονόμησης ενέργειας), είναι της τάξης του 22% της προβλεπόμενης συμβατικής κατανάλωσης στα νέα ή ανακατασκευαζόμενα δημόσια κτίρια, δηλαδή ίση ?ε 140.000 τόνους ισοδύναμου πετρελαίου (ΤΙΠ)/έτος.
- Η εφαρμογή μέτρων εξοικονόμησης στα κτίρια αυτά θα μειώσει τις μέσες ετήσιες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα (CO2) κατά 425.000 χιλιάδες τόνους CO2/έτος, ενώ θα επιφέρει οικονομικά οφέλη της τάξης των 110 εκατ. €/έτος.
Ο παρακάτω πίνακας συνοψίζει τα εν δυνάμει μέτρα ανά κατηγορία εφαρμογών:
Εφαρμογή Πιθανά μέτρα
Παρεμβάσεις στο κέλυφος των κτιρίων και τεχνολογίες εξοικονόμησης σε κτίρια - Φοροελαφρύνσεις - Επιδότηση αρχικής δαπάνης - Χαμηλός συντελεστής Φ.Π.Α. - Υποχρεωτική εφαρμογή σε δημόσια κτίρια
Ηλιοθερμικά - Υποχρεωτική χρήση σε νέα κτίρια και δημόσιο - Φοροελαφρύνσεις - Επιδότηση αρχικής δαπάνης - Χαμηλός συντελεστής Φ.Π.Α. - Λευκά πιστοποιητικά
Βιομάζα - Εφαρμογή σε δημόσια κτίρια - Άρση των απαγορεύσεων σε Αττική και Θεσσαλονίκη - Φοροελαφρύνσεις - Επιδότηση αρχικής δαπάνης - Χαμηλός συντελεστής Φ.Π.Α. - Λευκά πιστοποιητικά
Γεωθερμία - Εφαρμογή σε δημόσια κτίρια - Ειδική τιμή αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας - Φοροελαφρύνσεις - Επιδότηση αρχικής δαπάνης - Χαμηλός συντελεστής Φ.Π.Α. - Λευκά πιστοποιητικά
Φωτοβολταϊκά σε κτίρια - Υποχρεωτική χρήση σε νέα εμπορικά κτίρια και δημόσιο - Φοροελαφρύνσεις - Επιδότηση αρχικής δαπάνης - Χαμηλός συντελεστής Φ.Π.Α. - Φορολογικές διευκολύνσεις οικιακών καταναλωτών
Μικρές ανεμογεννήτριες - Ενισχυμένη τιμή πώλησης παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας - Φοροελαφρύνσεις - Επιδότηση αρχικής δαπάνης - Χαμηλός συντελεστής Φ.Π.Α. - Φορολογικές διευκολύνσεις οικιακών καταναλωτών
Ηλεκτροπαραγωγή (ή και συμπαραγωγή) με βιοκαύσιμα - Ενισχυμένη τιμή πώλησης παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας - Φοροελαφρύνσεις - Επιδότηση αρχικής δαπάνης - Χαμηλός συντελεστής Φ.Π.Α. - Φορολογικές διευκολύνσεις οικιακών καταναλωτών
